Sıfır Günü Nedir?
Su, hayatta kalmak için gerekli temel bir unsurdur. Ancak maalesef su kaynaklarının da bir sınırı var. Bu da su sorunlarının dünyanın pek çok noktasında baş göstermesinin en önemli nedeni.
Su, hayatın kaynağı olarak dünyanın 4’te 3’ünü ve insan vücudunun ise %70’ini oluşturur. Dünya yüzeyindeki 1.4 milyar km3’lük su rezervinin ise yalnızca yüzde 1'i kullanıma uygundur.
Su kaynaklarının kullanılabilir olmasını engelleyen pek çok faktör bulunur. Sanayi, kirlilik ve küresel ısınma gibi etkenler de yeterli içme suyuna ulaşımı zorlaştırır. Bununla birlikte küresel çapta yaklaşık bir 1 milyar insanın yeterli içme suyundan yoksun olduğu da bilinen bir gerçek.
2.3 milyar insan ise sağlıklı suya ulaşma şansından yoksun. Tüm bu bilgilere bakarak suyun ne kadar önemli olduğu konusunda az da olsa fikir edinebiliriz. Özellikle de kaynakları tükenmekte olan ülkeler için.
İşte Sıfır Günü, baş gösteren kıtlıkla ilgili bir gün olarak karşımıza çıkıyor. Kökeni yakın tarihe ve Güney Afrika’ya dayanan Sıfır Günü ile ilgili merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz.
Cape Town’da Su Krizi: Sıfır Günü Nedir?
Dünyamızın %71’inin sularla kaplı olması su kullanımı açısından zengin bir yeryüzünde yaşadığımız anlamına gelmiyor. Öyle ki artan sıcaklıklar, insanların doğal dengeyi bozması, çevre kirliliği ve nüfusun hızla artması gibi faktörler tatlı su kaynağının hızla tükenmesine sebep oluyor.
Bu durum içilebilir suya ulaşımı da gün geçtikçe zorlaştırıyor. Bu da küresel anlamda büyük etkiye sahip su krizi için gidişatı değiştirecek hamlelerin yapılmasını gerektiğini bize bir kere daha gösteriyor. Day Zero olarak da bilinen Sıfır Günü, bu anlamda dikkat çeken bir gün. Cape Town’da su tüketimini azaltmak için yapılan tedbirlerin yetersiz kalması sonucunda ortaya çıkmış.
Yöneticiler tarafından yapılan hesaplamalar sonucu 22 Nisan 2018 tarihi şehirde suyun suyun tükeneceği gün olarak belirlenmiş. O güne kadar alınan önlemlerin yetersiz kalması ve her şeye rağmen bilinçsiz su kullanımının devam etmesi, suyun tamamen tükeneceği günün ilan edilmesine neden olmuş. Bunlara bağlı olarak, benzeri görülmemiş su kısıtlamaları ile karşı karşıya kalan Cape Town halkı için su miktarı başta 50 lt ile sınırlıyken daha sonra yalnızca 25 lt ile sınırlandırıldı. Bu durum da Cape Town sakinleri su almak için sıraya girmek ve elinde olan çok kısıtlı bir miktarla yetinmek zorunda kaldı.
Cape Town halkının yaşadığı sıkıntı ve ortaya çıkan Day Zero fikri, herkesin dikkatini mümkün olduğunca su tüketimini bilinçli bir şekilde yönetmeye odaklamak için sonrasında tüm dünyaya duyuruldu.
Tabii dikkat çekme konusunda atılan bu önemli adımla beraber “Dünyada su ne zaman tükenecek?” sorusu daha çok dile getirilmeye başlandı. Hatta bu durum bir panik dalgası da yarattı diyebiliriz.
Araştırmalar her dört kişiden birinin su stresi yaşayan ülkelerde yaşadığını gösteriyor. 2050 yılına kadar 5 milyardan fazla insanın, tedbirler alınmazsa, su kıtlığından etkileneceğini de ortaya koyuyor.
Su Zengini ve Su Fakiri Ülkeler Hangileridir?
Dünyamızdaki tatlı su kaynakları giderek azalırken bir dizi önlemlerin alınması şart. Yağış eksikliğinin yanı sıra aşırı tüketim ve su temini projelerine yatırım yapılmaması gibi nedenler de Cape Town gibi farklı şehirlerin su sıkıntısı çekmesine neden oluyor. Su kaynakları içerisinde yer alan göllerin, akarsuların ve yeraltı sularının kirlenmesi ise dünya genelinde bir problem. Tüm bunlar hem kaynak hem ekonomi anlamında su zengini ve fakiri ülkeler kavramlarını doğuruyor.
Dünya üzerinde bir tarafta su kaynakları bakımından zengin ülkeler bulunur. Diğer tarafta da su sıkıntısı çeken ülkeler yer alır. Endonezya, Filipinler ve Malezya gibi Asya’nın güneyi ve buradaki adalar, Avrupa’nın kuzeyi ile batı kesimlerinin bazı yerleri, Amerika ve Avustralya kıtaları tatlı suların en fazla olduğu sahalar.
Özellikle su zengini ülkeler arasında gösterilen Brezilya’nın dünyada en fazla tatlı su kaynağına sahip olduğu biliniyor. Bununla 2050 yılına kadar arasında su tüketimin daha çok artması da bekleniyor. Bu durum da başta su fakiri ülkeler olmak üzere, tüm dünyada su tüketimi konusunda bazı tedbirleri gerekli kılıyor.
Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü’nün yayınladığı listeye göre aşırı yüksek derecede su stresi yaşayan ülkeler arasında Katar, Libya, İran, Hindistan ve Pakistan yer alıyor. Ülkemiz ise yüksek derecede su sıkıntısı çeken ülkeler arasında 32. sırada bulunuyor.
Dünya için önemli örnek teşkil eden Cape Town, dünyada suyu tükenip su kaynaklarını kapatmayı planlayan ilk şehir. Ama önlem alınmazsa, çok da uzak olmayan bir zamanda, farklı şehirler de bu listeye eklenebilir.
İleride su karneleri ile su sıralarında beklememek ve Sıfır Gününden mümkün olduğunca uzak durabilmek için şimdiden birtakım önlemler almalıyız. Kişisel olarak su tasarrufunu alışkanlık haline getirmek ve bilinçlenmek yapılabilecek en etkili şeylerin başında geliyor. Bu noktada Yarının Suyu projesi ve su tüketimini en aza indirmeyi amaçlayan ürünleriyle Finish, size her zaman destek olmaya hazır!