Türkiye’deki Tarhana Çeşitleri ve Özellikleri

 

Tarhana, fermantasyon ve kurutma işlemlerinden geçirilerek raflarımızdaki yerlerini alan; özellikle kış ayları için kurtarıcı ve şifa deposu olan bir çorba türüdür. Toz veya hamur halinde saklanıp tüketilebilen tarhana çorbası hem lezzeti hem de sağlık açısından sağladığı faydalar sayesinde Türk mutfağının vazgeçilmezleri arasında yerini alır.

 

 

Tarhana Nedir?

Yöresel olarak farklı bileşenlerin içine eklendiği, ilk başta hamur olarak yoğurulan ve ardından belli aşamalardan geçirilerek isteğe bağlı olarak hamur ya da toz halinde saklanabilen bir gıda karışımıdır. Yörelere göre tarhana çeşitleri birbirinden ayrılır. İçeriğinde, yapıldığı bölgeye bağlı olarak farklı besinler bulunabilir. Ancak genel olarak domates, yeşil biber, soğan, kırmızı biber, tuz, karabiber, süt veya yoğurt ile unun harmanlandığı bir karışımdır. İsteğe bağlı olarak maydanoz, dereotu gibi eklemeler yapılır. Tarhana yapımında ilk olarak un eklemeden önce diğer malzemeler karıştırılarak 10 gün bekletilir. Oluşan posa süzgeçten geçirilir. Un eklenerek ele yapışan bir hamur yoğurulup; bu hamur bir süreliğine mayalanmak üzere dinlendirilir. Mayalanan tarhana hamuru, isteğe bağlı olarak bu haliyle uygun koşullarda saklanabilir. Toz haline getirmek için ise yaş haldeki tarhana hamuru temiz bezler üzerine parça parça serilir. Güneş altında çevrilerek kurutulan bu hamurlar en son aşamada tekrar elekten geçirilerek toz haline getirilir. Bu şekilde tüketilip; kış için uygun saklama koşullarında saklamak üzere ayrılabilir.

 

 

Tarhana Çeşitleri Nelerdir?

Tarhana çeşitleri içeriğinde bulunan gıdalara bağlı değişiklik gösterir. Bu da tarhananın yapıldığı bölgenin iklim koşulları ve beslenme alışkanlıklarına göre şekillenir. Bazı yörelerde irmikli, kızılcıklı, kemik sulu gibi farklı çeşitleri yapılır. Bazı tarhananalarda normal un yerine nohut veya mısır unu kullanılabilir. Ya da farklı unlar harmanlanarak bir arada tarhana yapılabilir. Besin değeri yüksek olan tarhana doğal içeriği sayesinde sağlık açısından da oldukça faydalıdır. Vitamin ve mineral deposu olarak bilinen bu çorbanın kullanım ömrünü uzun tutmak için ise saklama koşullarına uygun şekilde paketleyip kaldırmak büyük bir önem taşır.

 

 

Tarhana Nasıl Saklanır?

 

Tarhanayı saklamanın en sağlıklı yolu cam kavanoz kullanmaktır. Bunun dışında bez torbalarda da saklanabilen tarhananın hava ile temas ettiğinde bozulduğu ve bozulan tarhananın ise kesinlikle tüketilmemesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu nedenle bez çantalarda saklanacak olan tarhananın hava ile ilişkisi tamamen kesilecek şekilde ağzının kapatılmasına özen gösterilmelidir. Bir diğer önemli konu ise sıcaklık ve nemdir. Serin ve kuru alanlarda saklanması gereken tarhana; ocak, fırın yanı gibi ısısı sık artan alanların yanındaki dolaplarda saklanmamalıdır. Isıl şartların stabil olduğu kiler dolaplarında saklanarak 1 yıl boyunca saklanabilir.

 

Arda Türkmen Farkıyla Pastırmalı Tarhana Çorbası Tarifi

 

Türk mutfağının en sağlıklı, doyurucu ve besleyici çorbalarından biri olan tarhana özellikle soğuk havalarda ve Ramazan ayında menülerde yerini sıkça alan lezzetlerden birisidir. İçeriğine göre aroması ve baskın lezzetleri değişiklik gösterir. Tereyağı ve az miktarda salça ile bir araya getirilerek lezzetine lezzet katacağınız, topaksız, homojen, tam kıvamında ve leziz tarhana çorbası tarifimiz için gerekli malzemeler ise şu şekildedir:

 

Tarhanayı ıslatmak için:

3 yemek kaşığı tarhana (toz)

1 tutam nane

1 su bardağı su

 

Çorba için:

1 yemek kaşığı tereyağı

1 tatlı kaşığı domates salçası

5 su bardağı su

Tuz

Karabiber

 

Süslemek için:

7-8 dilim pastırma

 

Tarhana kuru bir gıda karışımı olduğu için pişirildiğinde topaklaşma olmasını önlemek adına ilk önce çözelti haline gelmesini sağlamamız gerekiyor. Bunun için 3 yemek kaşığı tarhanaya 1 - 1,5 su bardağı sıcak su ekliyoruz. Dilerseniz su yerine sıcak süt de ekleyebilirsiniz. Tarhananın içeriğine bağlı olarak bazı baharat veya gıda bileşenleri suyun üstüne çıkabilir. Tarhananın lezzetini artırmak için bu aşamada hazırladığınız çözeltiye bir tutam kuru nane eklemenizi öneriyoruz. Tarhana karışımımızı bir köşede beklemeye aldıktan sonra küçük bir tencereyi ocağa alıp 1 yemek kaşığı tereyağını tenceremizde eritiyoruz. Eriyen yağın üstüne 1 tatlı kaşığı domates salçası ekliyoruz. Salçayı iyice kavurduktan sonra çözeltimizi tencereye ekleme aşamasına geliyoruz. Bu noktada önemli olan konu, çözeltinin içinde topak topak bir görünümün olmamasıdır. Blok halinde tencereye inen tarhana çözeltisini açmak için ise 5 su bardağı kadar yani 1 litre suyu karıştırarak, yavaş yavaş ekliyoruz. Tuz ve karabiberini eklediğimiz çorbanın kapağını kapatıyoruz. Çorbamız güzelce kaynayıp hafifçe tıkırdadıktan sonra altını kısıyoruz. 10 - 15 dakika piştikten sonra hazır hale gelen çorbamızı süslemek için ise diğer aşamaya geçiyoruz. Tavada azcık çevirdiğimiz pastırmaları küçük parçalara ayırıyoruz. Kaselere doldurduğumuz çorbalar, üstüne pastırmalarımızı ekledikten sonra enfes lezzeti ve şık sunumuyla servise hazır!


PASTIRMALI TARHANA ÇORBASI

Benzer İçerikler